Yellamundie đã lọt vào tốp 4 Thư viện công cộng mới của năm 2024, một giải thưởng danh giá do IFLA tổ chức
Dòng chảy Georges trong “hình hài tri thức”
Thiết kế của thư viện Yellamundie lấy cảm hứng từ dòng sông Georges hiền hòa chảy qua thành phố (hay còn gọi là sông Tucoerah). Công trình mang hình dáng cong như một vòng xoáy nước, với phần hầm tĩnh lặng ẩn mình dưới quảng trường rộng lớn, trong khi phần nổi bên trên chậm rãi chuyển động giữa lòng đô thị, nhẹ nhàng dẫn dắt dòng người di chuyển xung quanh. Trung tâm của vòng xoáy ấy là kho tàng tri thức, hiện lên rõ ràng từ mọi góc nhìn và dễ dàng tiếp cận từ mọi hướng.
Mặt ngoài tòa nhà sử dụng kính kết hợp với hệ lam chắn một cách có chủ ý. Giải pháp này vừa tận dụng ánh sáng tự nhiên, giảm bức xạ nhiệt và tạo hiệu ứng hoa nắng sinh động; vừa giúp thư viện kết nối với đường phố, các công trình kiến trúc lân cận và dòng người qua lại. Nhờ đó, không gian học tập trở nên cởi mở, thân thiện và gắn kết hơn với cộng đồng.
Điểm nhấn thú vị là những ô cửa kính tròn phân bố đều khắp các tầng, các mặt của tòa nhà. Chúng không chỉ mở rộng tầm nhìn của thư viện ra bên ngoài mà còn tôn vinh giá trị của tri thức và những khoảnh khắc học tập ở bên trong.
Không gian bên trong loại bỏ tường ngăn cố định nhằm duy trì dòng chảy liền mạch giữa các khu vực chức năng; đồng thời tiết kiệm diện tích và giúp người sử dụng di chuyển dễ dàng, tối ưu trải nghiệm.
Các không gian chung - riêng, động - tĩnh được bố trí hợp lý nhằm tối ưu hiệu quả học tập và làm việc. Khu vực tương tác, học nhóm nằm gần lối đi, trong khi các khu đọc sách, nghiên cứu được đặt sâu hơn vào bên trong, tạo khoảng không yên tĩnh cho sự tập trung.
Nội thất sử dụng những đường cong mềm mại như sóng nước, mang lại cảm giác nhẹ nhàng, thư thái, giúp xoa dịu áp lực và căng thẳng. Các chi tiết như bảng biểu, kệ sách Slimform hay sofa được thiết kế dạng module, có thể di chuyển dễ dàng và sắp xếp linh hoạt theo nhu cầu học tập, trao đổi nhóm hay tổ chức lớp học. Do đó, dòng chảy trong không gian cũng trở nên uyển chuyển và tự do.
Yellamundie trong ngôn ngữ Dharug bản địa có nghĩa là “người kể chuyện” - thể hiện mong muốn gìn giữ ký ức lịch sử của thành phố, lan tỏa tri thức, khơi dậy tinh thần sáng tạo và gắn kết văn hóa trong cộng đồng
Lối vào nằm trong khoảng không gian mở thân thiện với người đi bộ, tránh xa tiếng ồn và dòng xe cộ
Ông Jakob Lærkes, Chủ tịch ban giám khảo của IFLA (Liên đoàn Thư viện Quốc tế), nhận định: “Yellamundie là một trong bốn thư viện của tương lai”
Yellamundie - Thư viện của tương lai
Với thiết kế 6 tầng công năng, Yellamundie là sự kết hợp giữa mô hình thư viện truyền thống và các không gian sáng tạo, mở ra những cách tiếp cận mới mẻ trong học tập và khám phá tri thức, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của cộng đồng thành phố.
Bên cạnh việc cung cấp không gian học tập và sáng tạo, thư viện còn tích cực triển khai các chương trình hướng nghiệp dành cho thanh thiếu niên, các hoạt động giáo dục phù hợp với lứa tuổi và hỗ trợ phát triển kỹ năng.
“Create Space” là không gian sáng tạo tiêu biểu tại Yellamundie, nơi mọi người được tiếp cận công nghệ thông qua những trang thiết bị hiện đại, cùng những lớp học miễn phí về STEM và nghệ thuật sáng tạo như robotics, in 3D, sản xuất nội dung video, podcast…
Một không gian riêng biệt và an toàn dành cho trẻ em và thanh thiếu niên được đặt trên tầng cao nhất của thư viện. Tại đây, các khu vực đọc sách, học tập, vui chơi và thư giãn được thiết kế để thúc đẩy sự học hỏi và khám phá. Tại đó, các em có thể thỏa sức phóng tầm mắt ra xa, ngắm nhìn khung cảnh thành phố, kích thích trí tưởng tượng phong phú và bay bổng.
Khu vực cầu thang bộ và khoảng thông tầng ở giữa tạo nên một không gian mở và kết nối giữa các tầng
Không gian đọc sách yên tĩnh, nằm cạnh khoảng sân vườn xanh mát, trong tầng hầm rộng 5.000m2 bên dưới khu vực quảng trường
Mỗi góc ngồi được bố trí thành cụm nhỏ hoặc băng ghế dài, khuyến khích mọi người tương tác, chia sẻ và kết nối với nhau
Hơn 85.000 đầu sách được sắp xếp trên hệ thống kệ dài lên tới 2km
Thiết kế góc ngồi kiểu “nhà trên cây” rất được trẻ em yêu thích
Các khu vực chức năng được phân chia chủ yếu thông qua màu sắc, chất liệu sàn, trần và kệ sách, thay vì sử dụng vách ngăn cố định
Không gian triển lãm, trưng bày các tác phẩm nghệ thuật, di sản văn hóa cộng đồng
“Trái tim” văn hóa mới của thành phố Liverpool
Giữa cộng đồng đa dạng tới từ hơn 150 quốc gia và những chênh lệch ngày càng lớn về kinh tế - xã hội, thư viện Yellamundie trở thành một “trái tim” văn hóa sống động. Không gian nơi đây mở ra cơ hội học tập, khám phá và kết nối cho tất cả mọi người - nơi nhịp đập văn hóa của Liverpool cùng hội tụ và lan tỏa.
Thư viện sở hữu bộ sưu tập tài liệu cộng đồng đa ngôn ngữ, cùng khu vực nghiên cứu di sản địa phương. Thông qua hợp tác với các tổ chức văn hóa - nghệ thuật trong khu vực, thư viện triển khai các chương trình và sự kiện như hoạt động kể chuyện, biểu diễn nghệ thuật, giới thiệu văn hóa truyền thống của các cộng đồng.
Tên dự án: Liverpool Civic Place and Yellamundie Library
Địa điểm: Liverpool, NSW, Australia
Đơn vị thiết kế: FJC Studio
Theo Kiến trúc & Đời sống số 227