Miền quê nước Việt

Nổi lên như một địa điểm du lịch tâm linh mới trong khu vực miền Bắc, quần thể đình - chùa Tam Chúc được nhiều du khách tìm đến để ngỡ ngàng trước sự hiện diện của những công trình bề thế, huy hoàng. Tạm chưa tính đến những tranh cãi về giá trị tâm linh hay bản sắc thuần Việt có hiện hữu ở những công trình mới này hay không, nhưng chỉ xét về khía cạnh du lịch, đây xứng đáng là nét son tô điểm cho vùng đất Hà Nam vốn xưa nay khá lép vế so với các địa phương khác

Có thể nói Thổ Hà là một bảo tàng về hình ảnh làng quê đặc trưng của xứ Bắc. Sự may mắn để là một bảo tàng này có lẽ nhờ nó là một xứ biệt lập, muốn đến phải luỵ phà.

Đẹp, lạ, bề thế… cả về cảnh quan lẫn kiến trúc trang trí, đình So xứng danh “xứ Đoài đệ nhất đình”.

Bà Rịa – Vũng Tàu hiện đang thu hút nhiều sự chú ý của các nhà phát triển đầu tư nhờ các bãi biển dọc miền duyên hải phía Nam cùng hàng loạt các điểm đến du lịch hấp dẫn tại địa phương như sân gôn đẳng cấp thế giới, khách sạn thương hiệu nổi tiếng.

Ngày xửa, ngày xưa… làm gì có xe hơi và cáp treo như bây giờ, ngay cả đường cho xe ngựa cũng không có. Lên Yên Tử, chỉ có mỗi một cách đi là đi bộ.

Trong số 6 ngôi đình còn lại từ thời nhà Mạc, Thụy Phiêu được giới nghiên cứu đánh giá, nhận định là ngôi đình mang niên đại sớm nhất. Dựa trên minh văn ở cột cái gian giữa của đình, ghi rõ: “Thôn Đông, giáp Nam, Đại Chính nhị niên, Tân Mão niên, thập nhị nguyệt, sơ thất nhật, tu lý”, dịch nghĩa: Ngày 7 tháng mười hai năm Tân Mão, niên hiệu Đại Chính thứ 2 (1531) giáp Nam, thôn Đông tu sửa đình.

Nói đến gốm dễ hình dung ngay những vuốt, nặn, xoay, đắp, cắt, dán, khắc… nhưng với gốm Đoan là một ngoại lệ, chẳng thể dễ dàng tả, càng khó để hình dung, bởi trong gốm của ông có sự hội tụ của hình họa, khối nét, chạm khắc, sắc men, lập thể… mà thành. Gốm Đoan, gốm nhưng hơn cả là gốm.

Tôi có may mắn đã được tới coi, đã cảm xúc mạnh trước kiến trúc hùng vĩ của tòa thánh Vatican và một số nhà thờ Công giáo nổi tiếng thế giới ở châu Âu. Quả thật không thể tưởng tượng nổi người xưa đã làm như thế nào để vẽ ra được và xây cất nên được những công trình tôn giáo trang nghiêm lớn đến thế và đẹp mê hồn đến thế. Rất cổ kính mà không bao giờ cũ… Cảm xúc mạnh ấy bổng trào dâng trong tôi, với cấp độ “khẩu phục tâm phục” còn cao hơn thế, khi được nhìn và ngắm khu Nhà thờ Phát Diệm, thuộc huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình - một công trình kiến trúc có thể gọi là “độc nhất vô nhị” ở ngay trên đất nước mình.

Dầu, dó, sơn mài, gốm với đủ phong cách từ tả thực đến trừu tượng, đấy là hành trình hoạt động nghệ thuật của Nguyễn Minh Hiếu, một họa sĩ miệt mài sáng tác - sống - yêu - đau đáu với nghề, tự cho mình là kẻ hành nghề, làm nghề, không phải là nghệ sĩ.

Chuyện của Pao là bộ phim vừa đoạt hàng loạt giải thưởng trong và ngoài nước, đã thu hút đông khán giả không chỉ bởi thân phận của cô gái người Mông mà còn bởi bối cảnh núi rừng lẫn khung cảnh sống kỳ thú tại Hà Giang. Xem phim nhiều người mong được một lần đến với miền đất hoang sơ, nằm ở cực bắc tổ quốc để biết về cuộc sống của đồng bào dân tộc và phong cảnh đầy quyến rũ của những dãy núi cao dựng đứng.

Trấn Đoài xưa là nơi quần tụ nhiều làng xã, với vết tích còn lại ngày nay là quần thể hơn trăm ngôi đình cổ xứng liệt là “bảo tàng” sống về di sản kiến trúc thuần Việt. Tường Phiêu chính là một trong số những ngôi đình tiêu biểu ấy. Đình xây nên từ thế kỷ 17, thờ Tản Viên Sơn Thánh - cũng là Thành hoàng làng. Ở góc độ kiến trúc, Tường Phiêu hiện lưu giữ nhiều hình tượng chạm khắc độc đáo, khác biệt hẳn với các đình cổ xứ Đoài. Rồng là một chi tiết nổi bật.

Là họa sĩ sơn mài, Chu Viết Cường thử sức qua nhiều đề tài khác biệt, nhưng anh ghi dấu ấn rõ nét qua hình ảnh quê hương đầy thân thương của làng xa nào đó, khi quanh Hà Nội, khi tận núi đồi Tây Bắc. Anh tự sự: “Khi mệt mỏi với những đề tài khác lạ, tôi lại quay trở về phong cảnh, quê hương, con người bản địa”. Đó cũng là cách anh kiếm tìm thanh thản, nhẹ nhàng trong tư duy và sáng tạo nghệ thuật.

Để miêu tả về vẻ đẹp kiến trúc các công trình danh tiếng, dân gian có câu: “cầu Nam, chùa Bắc, đình Đoài”. Và đình Đoài cũng là mục mở đầu cho bài viết về không gian văn hóa, với kiến trúc cụ thể của Tây Đằng - ngôi đình tiêu biểu trong hệ thống đình làng Việt. Ở thời nhà Mạc (1527-1683), đình Tây Đằng được xếp vào một trong sáu ngôi đình danh tiếng nhất, và hiện cũng là một trong số những ngôi đình thời Mạc nguyên vẹn, hiếm hoi còn sót lại đến ngày nay.

Lũy tre làng còn là cái kho vật liệu xây dựng của gia đình người Việt. Đến thời này, tre vẫn tiếp tục ám lấy không gian Việt, chẳng những vậy, còn tạo nên những không gian rộng lớn. Tre đã đi ra khỏi lũy tre làng và hơn thế nữa...

Thương nhau cho thịt cho xôi/Ghét nhau đưa đến Kim Bôi, Hạ Bì.