Tương tác

Cứ mỗi lần tiếp xúc khách hàng cần tư vấn, thiết kế, xây nhà mới hay sửa chữa nhà cũ... là các nhà chuyên môn lại phải trao đổi, tranh luận không ít về những vấn đề mang tính mâu thuẫn trong ý tưởng và triển khai ý tưởng, kiểu như là: Nhà muốn có thật nhiều ánh sáng vào trong, nhưng mà nóng thì phải làm sao? Thích có những khung cửa mở rộng để được view nhìn thoáng, không muốn làm chấn song ngăn trộm, nhưng... chuyện an toàn thì tính sao?; Không muốn dùng máy lạnh, nhưng mở cửa ra thì bụi quá!

Chuyện dạy và học trong kiến trúc có thể nhiều bậc cha chú, đàn anh trong nghề đã tận tâm định hướng và chỉ ra không ít thách thức cần vượt qua. Nhưng với những ai đã từng một lần có mặt trong buổi lễ nhận bằng tốt nghiệp của các sinh viên kiến trúc thì mới có thể hiểu rõ hơn con đường gian nan mà các KTS tương lai đã chọn luôn có những gập ghềnh, và ngày nhận lấy tấm bằng tốt nghiệp cũng là thời điểm các em bắt đầu phải chọn lựa lối rẽ phía trước trong nghề nghiệp của mình sẽ đi đâu, về đâu.

Cuối năm, nhà cửa thi công vào mùa chạy cho kịp tiến độ! Cuối năm, sức ép thanh toán, quyết toán gia tăng để không chỉ thợ thầy giải quyết công nợ, mà còn nhà cung cấp vật tư - vật liệu, thầu phụ hay đồ đạc trang trí cũng bàn giao đầy đủ, vui vẻ nhiều bên.

Người sáng tạo đến trước đã hoàn thành một công đoạn, còn những người đi sau, trong đó có cả chủ sở hữu đâu thể nào rũ bỏ trách nhiệm, chỉ tận dụng, tận hưởng, thậm chí tận thu (bán vé tham quan di sản) mà không quan tâm bảo trì, sửa chữa?

Buổi cà phê đầu tháng 4 kỳ này của chúng tôi không phải là phỏng vấn - trò chuyện như thường lệ mà chỉ là buổi ngồi ngắm các sản phẩm và nghe chủ nhân nói chuyện. Câu chuyện về một vật liệu đặc biệt với những sản phẩm trang trí nội thất độc bản: gỗ lũa.

Sao gia chủ sau khi xem phương án của mình xong thì... im luôn?; Nếu kẹt quá không trả tiền thiết kế thì ít ra chỉ cần nói một tiếng thôi, sao nỡ lòng nào im ru như vậy? ...

Mọi so sánh đều dễ thành khập khễnh, nếu không thực sự xem so sánh chỉ là một phương pháp tiếp cận trên cơ sở tôn trọng đặc thù của đối tượng xem xét. Hội An hay Kawagoe cũng thế, giống nhau và khác nhau chỉ là tương đối, nhưng các bài học lịch sử để lại thì luôn sáng rõ và cần tham chiếu tường tận.

Đã có không ít các nghiên cứu nhiều cấp độ về di sản kiến trúc - đô thị Hội An và thực tế Hội An vẫn đang đi trên lộ trình bảo tồn và phát triển với những đặc thù riêng có cân nhắc. Bài viết này chọn cách tiếp cận câu chuyện bảo tồn Hội An trong thế so sánh, nhìn nhận tham khảo từ một không gian vị trí địa lý khác nhưng có những giá trị tương đồng.

Một kiến trúc sư đàn anh trong lần ngồi tâm sự nghề nghiệp, có nói rằng: ngoài tuổi 45 rồi, mình chỉ muốn làm sao có thể nói được tiếng “không” với những khách hàng nào, công trình nào mình thấy không hứng thú, không thấy tính chuyên nghiệp, không được sự tôn trọng chuyên môn. Tôi hỏi thêm anh quan niệm thế nào về tính chuyên nghiệp của kiến trúc sư, và từ đó rút ra không ít điều thú vị.

“Điều hay của bảo tồn là bạn bắt đầu với những thứ đã tồn tại rồi và do đó, nó đã có sẵn tính cục bộ. Mỗi dự án bảo tồn thể hiện sự trân trọng với văn hóa và các giá trị tinh thần của thời kỳ trước, từ đó bạn có thể bổ sung thêm vào một chiều hướng mới, một chức năng mới, một vẻ đẹp và sự hấp dẫn mới” – Kiến trúc sư Rem Koohas đã phát biểu trong bài phát biểu bế mạc hội nghị AIA 2016.

Đây không phải là lời hồ nghi vai trò của (người và hồ sơ) thiết kế trong xây dựng nhà cửa, điều có thể hơn chục năm trước nhiều người còn phân vân, thì nay đã phổ biến và đương nhiên cần có.

Cũng là nhà thiết kế, tôi hiểu khi làm nhà ai cũng bị chi phối bởi quá nhiều yếu tố khó kiểm soát. Nhưng tôi ngạc nhiên vì hệ thống truyền thông (kể cả truyền thông nước ngoài lên quan đến kiến trúc) dường như cũng không khảo sát, kiểm chứng công trình ngoài thực địa cụ thể trước khi tung hô, trao giải, không ít người viết báo chuyên ngành vẫn chạy theo tâm lý đám đông, bị giải thưởng làm hoa mắt, bị cái gọi là “cá tính” của bản thân con người nhà thiết kế gây ảnh hưởng.

LTS: Câu chuyện “Để cái tôi không sục sôi” bắt đầu từ xử lý quan hệ nhà chuyên môn với khách hàng, sau kỳ thứ hai đi vào quan hệ trong nội bộ các nhà chuyên môn, đã nhận được các ý kiến phản hồi đa chiều. Để khép lại vấn đề này và mở ra những trao đổi chuyên môn, tương tác nghề nghiệp thú vị khác trong năm 2019, bài viết kỳ cuối này có tham khảo thêm ý kiến chuyên môn của ThS. KTS Nguyễn Huy Văn, người có hơn 20 năm kinh nghiệm làm nghề, giảng dạy và đảm trách công tác sinh viên của trường Đai học Kiến Trúc thành phố Hồ Chí Minh.

Nhân dịp Kohler tổ chức kỷ niệm 145 năm thành lập và 12 năm hợp tác cùng RitaVõ, tạp chí Kiến Trúc & Đời Sống ghi lại cuộc trao đổi giữa đại diện hai đơn vị này là bà Angel Yang, chủ tịch Kohler Châu Á - Thái Bình Dương và ông Võ Mậu Quốc Triển, chủ tịch tập đoàn RitaVõ với đại diện một số báo, tạp chí. Nhân sự kiện này, ông Võ Mậu Quốc Triển cũng công bố thành lập quỹ từ thiện RitaVõ với nguồn vốn tài trợ lên đến 50 tỷ đồng để hỗ trợ cho các hoạt động xã hội, phát triển y tế, giáo dục và sức khỏe cộng đồng.

"Làm việc trong ngành nhiều năm và tham gia vào Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP. Hồ Chí Minh (HAWA) tôi nhận thấy nhu cầu nâng cao năng lực, hiệu quả sản xuất của anh chị em trong ngành là rất lớn. Nếu có một chìa khóa để mở ra cánh cửa đó, chắc chắn ngành sẽ phát triển hơn và tất cả thành tố trong chuỗi cùng có lợi".