Tủ lạnh
Là nơi cất trữ thực phẩm tươi sống, đồ uống, cất trữ thức ăn thừa. Tủ lạnh thường được đặt đầu hay cuối hệ thống tủ bếp liên hoàn. Trong bố cục chung, tủ lạnh nên đặt phía ngoài để tiện cất đồ. Tủ lạnh là một thành phần trong hệ thống tủ bếp, vì vậy cần cân nhắc lựa chọn về kích thước, kiểu dáng, màu sắc để vẫn đáp ứng được nhu cầu chức năng mà vẫn đảm bảo tính thẩm mỹ.
Các loại tủ lạnh cánh đơn thường có kích thước dao động từ 60-70cm; các loại cánh đôi (side-by-side) có kích thước trung bình 90cm. Nên lựa chọn tủ lạnh trước khi đóng tủ bếp để khoảng hở cho tủ lạnh vào tủ bếp vừa vặn. Tủ lạnh cần một nguồn điện để vận hành.
Bếp nấu
Là thiết bị quan trọng nhất. Với hệ thống tủ bếp thông thường được lắp đặt bếp âm tủ. Phổ biến là các loại bếp gas. Với bếp gas cần thiết phải có khoang chứa bình gas đặt ở tủ dưới (nếu không có hệ thống cung cấp gas trung tâm).
Bên cạnh bếp gas còn có các loại bếp điện, bếp từ hiện cũng đang rất phổ biến. Với bếp điện và bếp từ phải cần một nguồn điện cung cấp nằm ở tủ dưới. Bếp điện và bếp từ an toàn hơn so với bếp gas tuy nhiên cũng có nhược điểm là không sử dụng được khi mất điện. Các loại bếp có loại bếp đôi (2 kiềng), bếp 3 hay bếp 4 ứng với những kích thước khác nhau. Cần lưu ý chủng loại bếp để khoang chứa bếp vừa đủ.
Máy hút mùi
Là thiết bị đi liền với bếp, được lắp đặt ở ngay phía trên bếp. Máy hút mùi giúp cho môi trường trong sạch hơn trong quá trình nấu nướng. Có nhiều loại hút mùi, nhưng có thể chia ra ba loại chính: hút mùi cổ điển (có kích thước chiều rộng trung bình 70cm), hút mùi toa (kích thước trung bình 90cm) và hút mùi đảo. Kiểu thứ nhất và kiểu thứ hai nằm cùng hệ thống tủ trên, còn hút mùi đảo được lắp đặt từ trên trần xuống.
Các loại máy hút mùi luôn có đèn chiếu sáng cho bếp và đều sử dụng nguồn điện. Về nguyên lý hoạt động, có hai loại: hút mùi khử bằng than hoạt tính và hút mùi có ống dẫn ra ngoài. Cần căn cứ vào hiện trạng để chọn loại hút mùi hợp lý và chuẩn bị hệ thống kỹ thuật (nguồn điện, ống thoát hơi) liên quan.
Lò nướng
Một thiết bị hỗ trợ cho bếp nấu với cách chế biến món khác (nướng). Lò nướng sử dụng nguồn điện và thường được lắp đặt ở vị trí ngay dưới bếp nấu. Cũng có một số loại bếp nấu liền với lò nướng. Thiết bị này không phải là thiết bị bắt buộc song vẫn cần cân nhắc khi lắp đặt tủ bếp để chuẩn bị khoang chứa chuẩn kích thước và chuẩn bị nguồn điện năng cung cấp.
Khi thiết kế bếp cần xác định rõ những nhu cầu sử dụng để bố trí hệ thống kỹ thuật phù hợp với thiết bị
Để có một không gian bếp hiện đại, tiện nghi, đáp ứng được nhu cầu sống thì phải có các thiết bị kèm theo. Cần căn cứ vào hiện trạng để chọn loại máy hút mùi hợp lý và chuẩn bị hệ thống kỹ thuật liên quan
Vòi - chậu rửa
Là thiết bị đầu và cũng là thiết bị cuối trong dây chuyền nấu bếp. Hệ thống thiết bị này liên quan mật thiết với hệ thống thoát nước. Tùy theo hệ thống tủ bếp, không gian nhà bếp dài hay ngắn, to hay nhỏ mà chọn chậu rửa có cấu tạo và kích thước phù hợp (loại chậu 1 hố, 2 hố, 3 hố). Vòi chậu rửa cũng rất đa dạng với kiểu chảy thông thường, kiểu tia như vòi sen; hoặc có loại rút dài ra bằng ống mềm. Khu vực rửa thường cũng là khu vực đặt thùng rác. Chậu rửa nên được đặt ở nơi có cửa sổ để sáng và thoáng. Khu vực chậu rửa nên có nguồn sáng chiếu tập trung để thuận tiện thao tác. Nguồn sáng này có thể lắp đặt rọi từ trần hoặc từ gầm tủ treo phía trên chậu rửa.
Máy rửa bát
Không phải là thiết vị bắt buộc nhưng cũng khá phổ biến. Máy rửa bát giải quyết công đoạn cuối của quy trình nấu ăn là rửa chén bát. Máy được đặt âm trong hệ thống tủ dưới, thường đặt gần khu vực chậu rửa để tiện cho hệ thống cấp thoát nước. Dù có máy rửa bát thì cũng vẫn cần có chậu rửa để rửa thực phẩm trước khi nấu. Ngoài hệ thống cấp thoát nước thì máy rửa bát cần nguồn điện để vận hành. Nhất thiết phải chọn chủng loại máy rửa bát để biết chính xác kích thước cho khoang tủ bếp chứa nó.
Máy sấy bát
Nếu sử dụng máy rửa bát, thì máy sẽ thực hiện việc sấy khô luôn trong quá trình hoạt động. Tuy nhiên, với những trường hợp không dùng máy rửa bát mà rửa bát bằng tay, thì có thể lắp đặt máy sấy để bát nhanh khô. Máy sấy được thiết kế như một hộp chứa và đặt treo cùng với hệ thống tủ bếp trên. Nguyên lý của máy là cung cấp nhiệt để nước đọng bốc hơi bay đi. Máy sấy cần một nguồn điện và thường được đặt như một giá để bát ngay trên hoặc kế bên chậu rửa cho tiện hoạt động.
Một số thiết bị khác
Bên cạnh các thiết bị kể trên, có tính cố định và gắn liền với hệ thống tủ bếp, thì có có một số thiết bị mang tính linh động; như nồi cơm điện, lò vi sóng, máy xay sinh tố, máy pha cà phê, bình đun nước nóng siêu tốc, máy khử ozone... Các loại thiết bị này có thể được đặt trên mặt bếp trong các khu vực soạn của quy trình nấu nướng, riêng lò vi sóng có thể được bố trí ở tủ bếp (trên hoặc dưới) nhưng phải đảm bảo dễ dàng thao tác. Ngoài những thiết bị cố định cần nguồn điện như tủ lạnh, hút mùi, máy rửa bát... thì trên bề mặt bếp tại các khu vực soạn (giữa tủ trên và tủ dưới) cần bố trí ít nhất hai vị trí ổ cắm với khoảng cách phù hợp.
Chưa phổ biến, nhưng có một loại máy có thể nhắc đến là máy nghiền rác. Máy được lắp đặt phía dưới chậu rửa, có chức năng nghiền các loại rác thừa trong quá trình chế biến hay sau khi rửa bát, đảm bảo cho đường thoát nước không bị tắc bởi rác. Thiết bị này cũng cần một nguồn điện.
Nhìn chung, hệ thống thiết bị trong nhà bếp không quá phức tạp nhưng cũng không đơn giản. Khi thiết kế cần phải xác định rõ những nhu cầu sử dụng để bố trí hệ thống kỹ thuật phù hợp với thiết bị; và cần phải kiểm tra chuẩn kích thước của các loại thiết bị nếu như thiết bị gắn liền với hệ thống tủ bếp. Quá trình vận hành thiết bị cũng phải tuân thủ các nguyên tắc để thiết bị hoạt động ổn định và có tuổi thọ lâu dài.
Tủ lạnh là một thành phần trong hệ thống tủ bếp, vì vậy cần cân nhắc lựa chọn về kích thước, kiểu dáng, màu sắc để vẫn đáp ứng được nhu cầu chức năng mà vẫn đảm bảo tính thẩm mỹ
Có thể bố trí máy nghiền rác dưới chậu rửa. Bố trí thiết bị hợp lý, ngăn nắp, vệ sinh - tiêu chí không thể thiếu trong một gian bếp hiện đại
Theo TC Kiến Trúc & Đời Sống số 103