Phòng giải trí không chỉ là…

Lượt xem: 11781
15/11/2023 6:00 - Tư vấn phong thủy
Tác giả: Kiến trúc & Đời sống - Bài KTS HÀ ANH TUẤN Ảnh KHÁNH PHƯƠNG

Cuộc cách mạng khoa học công nghệ phát triển vũ bão từng ngày đem đến vô số tiện ích giải trí cá nhân, từng bước biến đổi sâu sắc đến cách thức con người thư giãn. Khi chỉ cần điện thoại thông minh và các thiết bị phóng chiếu, tích hợp nghe nhìn đa dạng là có thể xem phim, nghe nhạc thì không gian sinh hoạt tại nhà cũng bắt đầu lược giản, thậm chí có nhà đã bỏ nhu cầu làm một phòng sinh hoạt chung.

 
Tuy nhiên, cũng như máy ảnh cơ vẫn chưa thể bị điện thoại chụp ảnh thay thế, hay rạp chiếu phim vẫn sốt xình xịch khi các “bom tấn” đổ bộ, sự khác biệt về tiện nghi, tính tương tác và cả dấu ấn riêng biệt về bài trí nội thất luôn tạo nên chất lượng sống - đẳng cấp riêng của mỗi ngôi nhà. Từ đó, những quan niệm phong thủy cho không gian giải trí cũng thay đổi theo, cần sự đánh giá đúng mức và giải pháp phù hợp. 
 
Góc thư giãn kiểu Đông phương: yếu tố tĩnh lặng (Âm) và chất Thổ, Mộc được xem trọng 
 
Giải trí không chỉ xem phim, nghe nhạc
Phòng giải trí, sinh hoạt gia đình trước đây thường là bộ sofa quây quần hướng về màn hình ti vi, kèm với thiết bị hiện đại kiểu Tây phương, tức là yếu tố Dương tính, thuộc Kim (thiết bị, máy móc, điều khiển...) sẽ nổi bật, thậm chí lấn át yếu tố Mộc (tự nhiên, thủ công). Một số gia chủ chịu chơi còn đầu tư hệ thống chuyên dụng như rạp hát tại gia, dàn karaoke, phòng chơi nhạc và thu âm, thậm chí chỗ quay clip sản xuất nội dung khá chuyên nghiệp. Tức là phòng giải trí kiểu bình dân có thể ít còn phổ biến do thiết bị hiện đại và mang tính cá nhân lấn át, nhưng phòng giải trí cao cấp vẫn được chuộng và là “mơ ước” của không ít gia đình vì độ “khủng” về đầu tư chi phí và tính chuyên dụng.
Nhìn lại ngôi nhà truyền thống Việt với nhiều tính Âm, đề cao sự lắng lọc, chậm lại, nên sinh hoạt giải trí tại nếp nhà xưa chủ yếu mang tính gia đình, bạn bè quây quần ấm áp, thư giãn nhẹ nhàng. Tiêu chí này thời hiện đại lại tạo ra một “trường phái” giải trí đảo ngược so với dạng Dương tính thuộc Kim kể trên. Như các hội nhóm hay rủ nhau đi về nhà vườn dã ngoại, hoặc tạo góc trà đạo, chòi ngắm cảnh, hiên bình thơ, gác xướng họa... đều thuộc dạng giải trí văn nhã và mong muốn duy trì kiểu nếp phong lưu thuở trước. Giải trí kiểu này lại mang nhiều màu sắc tài tử, nghệ nhân, đòi hỏi gia chủ có các thú chơi tao nhã, biết cầm kỳ thi họa, và không phải gia đình nào cũng có điều kiện làm được. 
Như vậy, khi giải trí đã không còn chỉ là xem phim, nghe nhạc đơn thuần thì tính chất không gian và bố trí phong thủy cho góc giải trí, thư giãn tại nhà sẽ đòi hỏi một số lưu ý đặc thù sau:
- Không gian nhà ở không phải là rạp chiếu phim hay vũ trường, dù có dùng hệ thống home - theatre với âm thanh ánh sáng hiện đại đến đâu thì chỉ mang ý nghĩa ở mặt kỹ thuật. Còn về tính kết nối gia đình và phong cách nội thất thì phòng giải trí tại nhà vẫn cần giữ sự độc lập, không thể lấn át các phòng khách, bếp ăn, phòng ngủ... xét về ưu tiên vị trí tọa hướng và mức độ tiếp cận khi xét bố cục chung về Môn, Táo và Chủ.
- Cần phân biệt giải trí chung với thư giãn cá nhân, tức là có thể gắn ti vi nơi bồn tắm, đặt màn hình trong bếp ăn, loa nghe nhạc nơi phòng ngủ... nhằm bổ sung tính tiện nghi và tạo thư giãn, nhưng một chỗ giải trí mang tính sinh hoạt gia đình thì đòi hỏi sự liên kết hệ thống và kiểm soát chủ động hơn. Trường hợp sử dụng phòng khách làm nơi giải trí thì cần xác định công năng nơi đó sẽ tiếp khách là chính hay giải trí là chính, để các đồ nội thất, bàn ghế, tranh ảnh được tính toán bố trí phù hợp sinh hoạt. Điều này phong thủy gọi là quan hệ hình thế, tạo hình phụ thuộc và gây tác động đến tạo thế. Ví dụ nếu có khách đến nhà mà cả gia đình đang nằm ngồi ngả nghiêng xem ti vi tại phòng khách thì sẽ khá bất tiện.
- Nếu gia đình có nhiều thế hệ và sở hữu không gian cũng như sinh hoạt mang tính Đông phương kiểu truyền thống, thì nơi giải trí rất nên gắn với cảnh quan thiên nhiên, có nhiều mảng trang trí sơn thủy hữu tình, và kết hợp tốt với các thú chơi của gia chủ. Điều này tạo nên một trường khí tiếp nối hài hòa và kết hợp được nhiều sinh hoạt của các thế hệ.
 
Họa tiết, chất liệu, độ hoàn thiện, ánh sáng... đúng mức, tinh tế sẽ đem lại hiệu quả thư giãn hơn cho góc giải trí tại gia
 
Ngũ hành nào chỉ có tương sinh tương khắc
Phong thủy xác định Ngũ hành của phòng giải trí tại nhà mang tính Kim và Thổ nhiều. Kim là do hệ thống máy móc kỹ thuật tạo nên, Thổ là bởi yếu tố trung hòa, quây quần nhiều thế hệ, bạn bè trong nơi giải trí. Nhưng không vì thể mà chỉ đưa Kim và Thổ vào nơi giải trí tại gia, ngược lại, cần hiểu rõ tính Tương Thừa - Tương Vũ trong Ngũ hành để tránh làm sai lệch Nội khí. 
Tương Thừa là một dạng Phản Tương Sinh, do dùng quá nhiều hành nào đó dẫn đến kìm nén, bức bối, đình trệ nội khí. Tương Vũ là một dạng Phản Tương Khắc, tránh tạo nên tương phản quá lố, biết đủ là vừa trong Dịch học Đông phương. Cụ thể việc bố trí vật dụng, chọn lựa màu sắc, ánh sáng... tại nơi giải trí cần lưu tâm theo các quy luật như sau: 
- Hành Kim vốn khắc Mộc nhưng lại cũng cần dùng Mộc để giảm tính vượng của Kim. Do vậy gỗ là chất liệu cần thiết trong phòng giải trí để nội thất bớt đi tính máy móc cơ khí, hình dáng và bề mặt sẽ dịu hơn, đồng thời về mặt trang âm thì các chất liệu xốp, mềm, hút âm tốt như thảm, mút xốp, tấm nhựa đục lỗ, gợn sóng... giúp cân chỉnh thiết bị chuẩn xác và giảm các rung chấn, cộng hưởng bất lợi về trang âm.
- Yếu tố hành Hỏa trong phòng giải trí cũng hay phát sinh khá cao do tập trung nhiều người, thiết bị tỏa nhiệt, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ... Vì thế  bên cạnh việc đặc biệt lưu tâm phòng cháy và bố trí lối thoát hiểm, hệ thống báo và chữa cháy đúng quy chuẩn, thì không gian giải trí cũng nên sử dụng các gam màu “hạ hỏa” thuộc hành Thủy, như các gam màu đậm (dù gia chủ thích màu đỏ hay cam thì cũng nên chuyển sang tông đỏ đậm, nâu đậm, xanh đậm...). Các đường nét mềm mại (Thủy, khắc Hỏa) cũng đem lại cảm giác thư giãn dễ chịu hơn là những mảng miếng khô cứng hay góc chéo sắc nhọn.
- Hành Thủy, hành đặc trưng cho thính giác và các loại sóng lan truyền (như sóng âm, sóng ánh sáng...) và hành Thổ đặc trưng bởi sự phẳng lặng, ổn định luôn là 2 hành tương khắc nhau nhưng được khuyên dùng cùng nhau để tạo sự cân bằng khí. Những yếu tố khác như hồ khô, rải sỏi, hồ nước, bể thủy sinh... nếu khéo đưa vào sẽ bổ sung chất liệu hợp lý cho không gian giải trí tại nhà. Những mảng đá dầy và xù xì gia tăng tính âm, tạo chất thô mộc, phần nào gợi hoài niệm và sự gần gũi thiên nhiên hơn là các bề mặt quá láng bóng tinh xảo mà trang thiết bị điện tử thời hiện đại vốn phổ biến.
 
Chất liệu gỗ đem lại sự ấm áp, gắn kết nội khí và phân tán bớt tính Kim cho nơi giải trí 
 
Đồng bộ, hài hòa và có điểm nhấn
Đó là các nguyên tắc khi bố trí đồ đạc cho phòng giải trí. Đồng bộ là dựa trên một chất liệu chủ đạo thống nhất, ví dụ đồ gỗ, sàn gỗ, trần có ốp gỗ... tức là thuần Mộc, hoặc lát gạch, ốp tường và đóng trần thạch cao sơn gai là thuần Thổ. Đồng bộ còn là tính nhất quán theo chủ đề ưa thích chọn trong phòng, ví dụ chủ đề là thế giới tự nhiên thì từ tranh ảnh, cây cối, đến chi tiết vật dụng nên theo họa tiết thiên nhiên.
Nguyên tắc hài hòa tức là chọn đồ vật trang trí theo vòng Ngũ hành. Ví dụ phòng mang tính Mộc thì đồ vật nên có dạng hành Thủy sinh Mộc (mềm mại uốn lượn, màu xanh biển, đen) hoặc hành Mộc (đồ bằng gỗ, dáng cây hay ống tròn). Phòng giải trí kết hợp phòng khách thuộc Thổ thì nên khai thác dạng vuông vức hoặc chữ nhật, dáng vẻ bề thế và bình ổn, màu nâu hay vàng (thuộc Thổ) là tương hòa. 
Việc thêm các mảng miếng điểm nhấn sẽ giúp nổi bật khí cho phòng giải trí. Ví dụ tại nơi cả nhà ngồi quây quần xem ti vi thì tấm thảm giữa phòng sẽ đóng vai trò điểm nhấn, hay cây đàn piano nơi hòa nhạc cùng nhau sẽ là điểm nhấn. Vì không phải là quán xá hay gallery triển lãm nên phòng giải trí tại nhà nên cân nhắc, tiết chế và đảm bảo tuân thủ quy luật đồng bộ và tương sinh đã nêu. 
Tóm lại, bài trí phong thủy cho không gian giải trí tại nhà có thể đúc kết qua chuỗi bố trí:  định vị - chọn phong cách - chọn thiết bị - chọn vật liệu - phối hợp vật dụng với không gian - tìm điểm nhấn. Từ đó giúp tạo nên tính linh hoạt trong ổn định, một điều rất cần để không ảnh hưởng đến cấu trúc toàn nhà và tạo thành chỗ quây quần sinh hoạt thoải mái của mỗi gia đình.

 
Theo Kiến Trúc & Đời Sống số 209