Nhà tôi nằm ở tầng 2 của tòa tập thể cũ, thuộc phần cơi nới thêm, có riêng một cầu thang xoắn ốc dẫn lên. Chiếc cầu thang bằng sắt nhỏ hẹp được đặt ngoài trời đã vô tình biến căn nhà trở thành bí ẩn to đùng của lũ trẻ trong khu. Cuối tuần, chúng thường tụ họp, bàn tính rôm rả lúc lâu rồi rủ nhau khám phá “tòa lâu đài trên không”. Đứa trẻ can đảm nhất sẽ xung phong ghé mắt qua ô sắt để hở và thì thầm hỏi: “Có ai không?”. Lúc đó, vợ chồng tôi sẽ giả vờ im lặng, mặc cho chúng vui thú với những tưởng tượng trong đầu.
“Tòa lâu đài trên không” của lũ trẻ thực chất là một căn hộ vỏn vẹn 35m2. Diện tích khiêm tốn đã đành, các đường nét, chi tiết bên trong cũng chẳng mượt mà, hoàn thiện. Chuồng cọp đã đôi chỗ rỉ sét; các mối hàn thì gồ ghề, thô kệch. Tường quét sơn đám đậm, đám nhạt; một vài vết nứt đã hiện ra, nhiều góc tường đã loang màu, bong tróc. Chúng tôi cập bến ở đây hơn 4 năm nay, cùng nhau ngắm nhìn những khuyết điểm đó mỗi ngày, cũng vài ba lần tìm cách cải tạo, sửa chữa nhưng tuyệt nhiên chưa từng phàn nàn về chúng.
Nhà tôi nhỏ nhưng có võ đấy nhé. Vì có hai mặt kính, lại gần chợ, gần sân chơi và trường học nên dù ở trong nhà, chúng tôi cũng được hòa mình trong những thanh âm náo nhiệt của nhịp sống bên ngoài. Tôi vẫn hay ngồi ở bàn làm việc, dỏng tai nghe tiếng chim hót ban trưa rồi mơ màng thả hồn giữa những giai điệu trầm bổng lên xuống. Nhưng âm thanh không phải đãi ngộ duy nhất chúng tôi nhận được ở đây. Nắng vàng ươm như mật ngọt mới là thứ quyến rũ tôi mê mệt. Ban ngày, nắng soi rọi mọi ngóc ngách và dẫn lối tôi đi. Nắng nhảy nhót ở sảnh chờ lát gạch thừa lộn xộn, rộng chưa tới 1 mét vuông. Tuy chỉ đủ chỗ đặt một tủ giày gia đình khiêm tốn nhưng vẫn dư không gian để xoay trở người, tháo cởi giày dép. Nắng trải dài trên hành lang gỗ chạy dọc theo tường phòng ngủ và phòng khách, kết thúc ở vị trí đặt tủ lạnh. Nắng quẹo phải, rực rỡ chiếu sáng khu vực bếp và vệ sinh kế tiếp nhau. Nắng tinh nghịch gõ cửa từng phòng, hong khô từng chiếc áo, làm sạch từng cái chăn. Căn nhà nhỏ nhờ thế luôn khô ráo, thơm hương. Dưới nắng chiều lấp lánh, tôi ngẩn ngơ ngắm nhìn cậu chủ nhỏ chơi đùa cùng chú mèo vàng. Thỉnh thoảng, chúng tôi rủ nhau nằm dài người trên sàn, hít hà hương nắng tinh khôi, cười giòn tan trong những câu chuyện không đầu không cuối.
Nếu được gọi tên một phong cách đại diện cho nhà mình, tôi sẽ gọi nó là “tự do”. Tự do từ lối sắp đặt đến hệ tư tưởng bao trùm. Dù trong mắt nhiều người, căn nhà tập thể này quá chật hẹp, thiếu tiện nghi và nhiều phần cũ kỹ thì với chúng tôi, nó sống động, yên bình và là chân trời tự do tươi đẹp. Tại đây, chúng tôi đã xây nên một gia đình dung dị, có vợ, có chồng, có cậu chủ nhỏ và chú mèo vàng. Mỗi ngày, chúng tôi tưới tắm, nuôi dưỡng gia đình nhỏ và tận hưởng mọi khoảnh khắc đời thường diễn ra. Căn nhà - chính nó đang sống một đời sống riêng phong phú và vận động không ngừng như chúng tôi - những con người sinh sống tại đó.
Đã nhiều năm nay, mọi người trong khu rủ rỉ với nhau thông tin nhà tập thể cũ sẽ-bị-phá-bỏ trong tương lai gần. Mỗi lần nói đến chuyện đó, tôi thấy thoáng qua trong ánh mắt các cụ già nét buồn man mác. Bản thân tôi cũng trào dâng tiếc nuối khi nghĩ đến cảnh phải di dời hoặc chuyển nhà. Bởi tôi biết, tổ ấm của tôi tuy đã “lớn tuổi” nhưng là nơi duy nhất chúng tôi được hòa mình trong khung cảnh ồn ào của chợ cóc xen lẫn tiếng con trẻ vui đùa náo nhiệt dưới sân. Mây trời xanh biếc hay xám đen xầm xì, chỉ khung cửa sổ nhà tôi mới bắt trọn được mọi khoảnh khắc. Chúng tôi cũng chẳng thể ngắm nhìn đám hoa thủy tiên trắng muốt và cành quất xanh ở nơi nào khác được. Vì chúng chỉ có ở vườn của bác hàng xóm già thôi. Vì thế, nếu phải rời xa nơi này, tôi sẽ quyến luyến nhiều lắm. Hơn 4 năm, lũ trẻ này lớn lên lại có lũ trẻ khác kế cận. Và “tòa lâu đài trên không” tiếp tục là một điều bí ẩn, thú vị cần khám phá. Mỗi ngày trôi qua, căn nhà càng lộ rõ những mảng chắp vá, phai màu, nhưng với gia đình tôi, nó thân thương, ấm áp và là kho báu đầy ắp tiếng cười.
William Shakespeare từng nói: “Mọi người thường hạnh phúc nhất khi ở nhà”. Thật khó để tôi diễn đạt được trọn vẹn cảm giác hạnh phúc đó bằng câu chữ. Tôi chỉ có thể nói rằng, mỗi khi nghĩ tới ngôi nhà thân yêu, lòng tôi rộn tiếng chim ca trong nắng vàng ấm áp.
Theo TC KIến Trúc & Đời Sống số 204